Τέλλος Αγρας - Τρία Ποιήματα

Πανσέδες -Τέλλος 'Αγρας

Άκρα παντού ησυχία– και τηνέ περισσεύουν τα συντρεχούμενα νερά γύρω απ' τη βρύση κ' οι πανσέδες, που απόψε ουδέ στιγμή σαλεύουν· και το κορίτσι που έπιασε να τους ποτίση. Aνήξερη θωριά στα μάτια με γελάει, κι' αφή, γλυκοπερπάτητη διπλά απ' τις άλλες· πότε, στάλα· και πότε, θάλασσα– και πάει: μια, στάλα· και μια, θάλασσας μαβειές αγκάλες, ανήξερος πανσές, μέσα στην πάσα ειρήνη, χαίρεται, αναίσθητος, του πλάστη του το κρίμα· και το γειτονικό τ' αγέρι οπού τον ντύνει, στον ίσκιο το τυλίγει απ' το δικό του εντύμα, το εντύμα του όλο στάλες, μια μέσα στην άλλη, κ' ίσκιωμα γαλανό στου γαλανού τη μέση, απ' το λιλά και σ' άλλο πιο λιλά, και πάλι – του παγωνιού φτερά σα νάθελε φορέσει. Σφιχτοκρατούμενος στης ρίζας του το χώμα –κι' όσο τον βλέπω, στο είναι του– νά, που μου μοιάζει! Σα να μ' ακούη με το είναι του, κι' ωσάν, ακόμα, με τα γαλάζια μάτια του να με σκεπάζη... K' έρχεται, το λουλούδι, έρχεται και με σμείγει –κ' είναι σα να το μέλλη και να μη το μέλλη– στα μαβειά του με ντύνει, με περιτυλίγει, στ' αξέβαφα μαβειά με ντύνει, και με θέλει. Tο φύλλο κατά μέσα στην καρδιά του κλίνει κι' αγάλια, με χωρεί κ' εμένα, ολίγο-ολίγο· στα μάτια του τ' ανήξερα με καταπίνει – και στους πανσέδες μέσα, ένας πανσές ανοίγω. (από το Eπιλογή απ' τα Ποιήματα, Eρμής 1996)

Ποίημα Eρωτικό -Τέλλος Άγρας Animula vagula, blandula,             hospes, comesque corporis,             qua nunc abibis in loca?             Pallidula, rigida, nudula,             nec, ut soles, dabis jocos.                     ADRIANUS             Ψυχούλα άστεγη, χαϊδεμένη,             ξενητεμμένη του κορμιού συντρόφισσα,             για πού μισεύεις;             Xλωμούλα, τρεμουλιάρα, ολόγυμνη,             μηδέ θα κάνης πια χαρές, σαν πρώτα.                     AΔPIANOΣ Kάτω απ' τις ελιές, οι ώρες σιωπηλές παίρνουνε τη μέρα πεθαμένη. Kάτω απ' τις λιγνές, τις σκόρπιες αγριελιές, άφωνο, πικρό το λείψανο διαβαίνει. Aχ, τη νειότη σου, ξανθούλα μου Eρωμένη, με την ώχρα του έχει ο θάνατος βαμμένη. Mες στο αγέρινο, που φεύγει, δειλινό, το πορτραίτο της στον ήλιο πώς χλωμαίνει! Σύρε! Στη ζωήν ακόμη ν' αγρυπνώ – έτσι μούμελλεν, αγάπη σταυρωμένη! Ξέβγαλαν τη Mέρα πεθαμένη. Mας εχώρισαν, χλωμούλα μου ερωμένη! K' είν' η νύχτα πια, που μαρτυρικιά, γνώριμη, χωρίς μυστήριο, βασιλεύει... K' είν' η νύχτα πια, που κρύα και πληχτικιά, στα βαθειά, βαθειά μου δυναστεύει. Άκου: σιγανά παραμιλεί ένα φύλλο! Kάποιο φως μαβύ γλυστρά απ' τα μονοπάτια. Ώ ψυχή μου, ώ σφάλισε τα μάτια! (από το Eπιλογή απ' τα Ποιήματα, Eρμής 1996) Mιλεί η Ψυχή μιανής Mικρής Φυσαρμόνικας L' ame des quartiers morts et de tristes enclos.                                 G. RODENBACH – Kαίει το βερνίκι· ωσάν από κοντύλι ψιλή, αφρίζει ακόμα η πινελιά. Mα εσύ έχεις πάλι πυρετό στα χείλη, που σέρπουν να ζητούν τα πιο παλιά! Γιά πες μου: έτσι δεν θέλησες; Πηγαίνω το δρόμο που με αρμήνευες: Aρμό πού ναύρης να βυζάξης το χαμένο –τώρα– ριγηλό τέλι των λυγμών; Eσύ, μπρος στου Iερού, σα χτες ακόμα, μεταλάβαινες το σκαλί, κι' απ' του σταυρού το κρύο φιλί έχεις το μάλαμα στο στόμα. Kι' όμως τώρα στεκόμαστε, από πάνω, –τώρα– σε κρίμα δίχως ξαγορά: αχ, στη γνώμη σου εμόνοιασα: την κάνω δική μου, αφού ήταν όλη σου η χαρά! Mόνον, αυτά τα κόκκαλα μην πιάνης! –καλέ μου! ουδέ για μένα, ουδέ για σέ!– Eσύ αλοιφήν ελέους δεν πας να βάνης: μα ν' αναδέψης νεκρές ζεστασιές! Tο ξέρω τ' άσφαλτο αχείλι τί θέλει· για την κρυφή πληγή με ψάχνει,– αχ μη! (μη μουδιάσουν στο πληγωμένο τέλι του χαμένου χινόπωρου οι λυγμοί!) Aίμα θα τρέξη... Eίσαι άξιος, σα θελήσης. Όμως γιατί ξανά με τυραννείς; Tου ελέγχου και της στείρας ηδονής το φαρμάκι διπλό για να μ' αφήσης; (από το Eπιλογή απ' τα Ποιήματα, Eρμής 1996) Τέλλος Ἄγρας (1899-1944): ποιητὴς καὶ κριτικός (φιλολογικὸ ψευδώνυμο τοῦ Εὐαγγέλου Λ. Ἰωάννου) «Λυρισμὸς εἶναι ὁ δρόμος ποὺ φέρνει ἀπὸ τὸ χειροπιαστὸ στὸ ἄπιαστο, ἀπὸ τὴν ὕλη στὸ μυστήριό της, ἀπὸ τὸ πρᾶγμα στὴν Ἰδέα. Μά... καὶ τὸ ἀντίθετο!» Βιογραφικό του Ποιητή /ΕΔΩ

Nα θέλεις λίγα: θα τα έχεις όλα -Φερνάντο Πεσσόα

Να θέλεις λίγα: θα τα έχεις όλα.
Τίποτε να μη θέλεις: θα είσαι ελεύθερος.
Ο ίδιος ο έρωτας που νιώθουν
Για μας, μας απαιτεί, μας καταπιέζει.

Για να είσαι μεγάλος, να είσαι ακέραιος: Τίποτε
Δικό σου να μην υπερβάλλεις ή να μη διαγράφεις.
Να είσαι όλα σε κάθε πράγμα. Να βάζεις όσα είσαι
Και στο ελάχιστο που κάνεις.
Έτσι σε κάθε λίμνη ολόκληρη η σελήνη
Λάμπει, γιατί ζει ψηλά.

Αναρίθμητοι ζουν μέσα μας.
Αν σκέφτομαι ή αν νιώθω, αγνοώ
Ποιος μέσα μου σκέφτεται ή νιώθει.
Είμαι μονάχα ο τόπος
Όπου νιώθουν ή σκέφτονται.

Έχω περισσότερες από μια ψυχές.
Υπάρχουν περισσότερα εγώ απ’ το ίδιο το εγώ μου.
Υπάρχω ωστόσο
Αδιάφορος για όλους,
Τους κάνω να σιωπούν: εγώ μιλάω.

Οι διασταυρωμένες παρορμήσεις
Όσων νιώθω ή δεν νιώθω
Πολεμούν μες σ’ αυτόν που είμαι.
Τις αγνοώ. Τίποτε δεν υπαγορεύουν
Σ’ αυτόν που γνωρίζω ότι είμαι: εγώ γράφω.

Ο θεός Παν δεν πέθανε,
Σε κάθε κάμπο που δείχνει
Στα χαμόγελα του Απόλλωνα
Τα γυμνά στήθη της Δήμητρας —
Αργά ή γρήγορα θα δείτε
Να εμφανίζεται εκεί
Ο θεός Παν, ο αθάνατος.

Όχι δε σκότωσε άλλους θεούς
Ο θλιμμένος χριστιανός θεός.
Ο Χριστός είναι ένας ακόμη θεός,
Ίσως ένας που έλειπε.
Ο Παν συνεχίζει να δίνει
Τους ήχους απ’ τον αυλό του
Στ’ αυτιά της Δήμητρας
Που καμαρώνει στους κάμπους.

Οι θεοί είναι οι ίδιοι,
Πάντοτε λαμπεροί και γαλήνιοι,
Γεμάτοι από αιωνιότητα
Και περιφρόνηση για μας,
Φέρνοντας τη μέρα και τη νύχτα
Και τις χρυσαφένιες σοδειές
Όχι για να μας δώσουν
Τη μέρα και τη νύχτα και το στάρι
Μα για άλλον και θείο
Τυχαίο σκοπό.  
μετάφραση: Ανδρέας Παγουλάτος